MEBNÎ KELİMELER
(آلكلمات مبنية)
Mebnî, yukarıda da tarif edildiği gibi, cümlede yerine göre irab alameti (sonundaki harekesi) değişmeyen kelimedir.
Mebnîler ikiye ayrılır:
I- Lâzım Mebnî (المبنى اللازم)
II- Arız Mebnî (ر المبنى العارض
1 Lazım Mebnî (المبنى اللأزم ): Hiç bir durumda sonu değişmeyen kelimedir. Lazım mebnî kelimeler üçe ayrılır:
A. Lâzım Mebnî isimler:
l-Zamîrler,
2-İsm-i işaretler,
3- İsmi mev-sûller,
4-Şart isimleri,
5-îstifhâm (soru) isimleri,
6-Bazı kinayeler (belgisiz sıfatlar),
7-Bazı zarflar,
8-Fiil isimleri,
9-Savtlar (taklit edilen sesler).
B Lazım Mebnî Fiiller:
1-Mâzî,
2-Emir
C-Lâzım Mebnî Harfler: Bütün harfler
2 Ârız Mebni (المبنى العارض): Normalde mu’rabken bazı şartlarla
1- Mu‘rab: جاء الرجل، رايت لرجل، اثنيت على لرجل
2- Mebnî: لأ رجل في الدار، يا رجل
Yukarıdaki ilk üç cümlede (الرجل) kelimesi mu’rabken, umûmî
olumsuzluk bildiren لآ nın ismi olunca feth üzere mebnî, münâdâ olunca zamme üzere mebnî olmuştur.
Lazım Mebni Kelimeerl